Interview // In gesprek met Su Tomesen over straatverkopers in Medellín Tirana, Johannesburg en Yogyakarta.

Van 13 juli t/m 30 juli vertonen wij de bijzondere vier-kanaals video-installatie Street Vendors: Medellín, Tirana, Johannesburg, Yogyakarta van kunstenaar Su Tomesen in Plein Theater! De video-installatie laat het dagelijkse leven van straatverkopers zien in vier verschillende werelddelen.

Street Vendors: Medellín, Tirana, Johannesburg, Yogyakarta gaat over hoe de kleine en private ondernemingen dagelijks de stedelijke publieke ruimte innemen en hoe de kleine ondernemers - soms letterlijk - de eindjes aan elkaar knopen om een inkomen te genereren. De dagelijkse, soms wonderlijke activiteiten worden zonder dialoog en zonder tekst en uitleg getoond. De kijker wordt meegenomen in vier dagen op verschillende continenten die aaneengeregen wordt door verschijningen en verdwijningen van kramen, reparaties en vindingrijke oplossingen voor alledaagse problemen. Bij het zien van de vier films bij elkaar zie je de globale overeenkomsten van de straatverkopers van de vier verschillende werelddelen.

Su Tomesen is kunstenaar en maakt video’s, foto’s, installaties en interventies. Haar projecten en series kenmerken zich door maatschappelijke betrokkenheid, een antropologisch karakter en rauwe energie. De onderwerpen hebben veelal betrekking op de dynamiek van het stedelijk weefsel en de menselijke vindingrijkheid binnen de wondere wereld van de micro-economie. Haar video’s bewegen zich op de rand van beeldende kunst en documentaire, zo ook Street Vendors: Medellín, Tirana, Johannesburg, Yogyakarta, waar aan ze zes jaar heeft gewerkt.
 

Stagiair Odai Alkrede stelde Su Tomesen een aantal vragen over haar werk en de straatverkopers in de verschillende steden:

Hoe is het idee achter Street Vendors ontstaan?

Het was een combinatie tussen fascinatie en gevoel. In alle steden waar ik ben geweest heb ik veel video’s gemaakt over straatverkopers, maar toen ik in Indonesië was in 2011 wilde ik een lange, serieuze video maken en onderzoek doen naar straatverkopers.
 

Waarom wil je deze video-installatie laten zien?

Als kunstenaar wil ik deze video’s delen met het publiek: Hier in Europa en ook in de landen waar de video’s zijn gemaakt. Om mensen te betoveren met de beelden en te informeren hoe het elders op de wereld eraan toegaat. 
 

Welke verschillen zijn er tussen de vier steden en tussen de mensen die als straatverkoper werken?

In elke stad zijn er verschillende producten die de straatverkopers verkopen. Meestal zijn het typisch lokale of traditionele producten die verschillen tussen de steden.
 

Hebben de vier steden dezelfde economische omstandigheden?

In het algemeen is de economische situatie vergelijkbaar, het zijn steden in ontwikkelingslanden. Veel mensen werken hier in de informele sector; het is de gewoonste zaak van de wereld. Zo werken er in Colombia bijna 50% in de informele sector.
 
 

Wat zijn de verschillen en de overeenkomsten tussen de vier films?

De vier films zijn over het dagelijks leven van de straatverkopers en diens uitdagingen van het werken in ontwikkelingssteden. Tegelijkertijd liggen de vier steden in vier verschillende continenten. De vier films heb ik niet tegelijkertijd gemaakt, de eerste was in Yogyakarta in 2012 en 2014 en de laatste in Medellín in 2018. 
 

Waarom denk je in jouw perspectief dat de straathandel in de westerse wereld zo goed als verdwenen is?

Dat komt door een combinatie van factoren. Ten eerste de geformaliseerde arbeidsmarkt, en de sterke regels die de informele sector controleert. Verder speelt de economische welvaart natuurlijk een sleutelrol.
 

Hoe zou je de relatie tussen de straatverkopers en de autoriteiten beschrijven?

Het is voor de lokale overheden in deze steden moeilijk de informele sector te controleren, omdat die sector zo enorm groot is. De straten en stoepen worden in Yogyakarta daarentegen wel beheerd door organisaties aan wie geld moet worden afgedragen in ruil voor bescherming. 
 

Ontwikkelen de straatverkopers een sterke band met hun cliënten? En hoe?

Ja, vaak hebben straatverkopers een vaste plek waar hun cliënten ze dan verwachten. Het is voor de verkopers prioriteit om een sterke band met de cliënten te ontwikkelen. Dat alles in verband de economische noodzaak die ten grondslag ligt aan de situatie.

Meer over Street Vendors: Medellín, Tirana, Johannesburg, Yogyakarta in Plein Theater! >>